Sa paggawa ng kalooban ng Diyos natin natatagpuan ang katotohanan.
Ang sinulat na Encyclical na 'Caritas in Veritate' ni Papa Benito XVI, ay tumatalakay sa mga mahahalagang bagay para sa kaunlaran ng bawat tao at ng kaunlaran ng lipunan. Sinasagot nito ang mga tanong na: Ano ang Pag-ibig, ano ang Katotohanan, ano ang Doktrinang Panlipunan o “Social Doctrine” ng Iglesiya , ano ang kaugnayan ng mga turo na ito sa ating panahon ngayon: kakulangan sa trabaho, pandaigdigang kagutuman, paghihirap at kurapsyon sa pamahalaan
Tinukoy ng Santo Papa ang mga katungkulan at limitasyon ng mga pamahalaan. Nagbigay din siya ng hamon sa iba't-ibang mga idelohiya o paraan ng pag-iisip na mayroon tayo ngayon upang makapag-bigay ng oportunidad para sa pagbabago.
Ang Pagmamahal Kaisa ng Katotohanan o “Caritas in Veritate” na pinatotohanan ni Hesu-Cristo nang Siya ay namuhay sa mundo ay ang pinaka-ugat ng lahat ng uri ng totoong pag-unlad ng bawat tao at sangkatauhan. Ito ay ipinakita ni Hesus lalo na sa Kanyang pagkamatay at muling-pagkabuhay. Nahahanap ng bawat tao ang makakabuti sa kanya sa pamamagitan ng pagsunod niya sa plano ng Diyos. Sa planong ito, makikita ng tao ang katotohanan tungkol sa kanilang sarili at makakamit niya ang kalayaan sa pamamagitan ng kanyang pagsunod sa plano ng Diyos(cf. Jn 8:22).
Ang lahat ng tao ay nakakaramdam ng pagnanais na magmahal nang tunay. Ang Pagmamahal at Katotohanan ay ang mga bokasyon na itinanim sa atin ng Diyos sa ating mga puso at isip. Kay Kristo, ang pagmamahal na kaisa ng katotohanan ay ang naging mukha ng Kanyang Persona, isang bokayson upang mahalin natin ang ating mga kapatid sa katotohanan ng Kanyang plano.
Ang Pagmamahal ay ang pinaka-puso ng Doktrinang Panlipunan ng Iglesiya. Ang lahat ay mula sa Pagmamahal ng Diyos, ang lahat ay nagkakahugis dahil sa Pagmamahal, ang lahat ay patungo Pagmamahal.
Ang Katotohanan naman ay kailangang hanapin at matagpuan sa "oikonomia" o plano ng Pagmamahal, ngunit ang Pagmamahal ay kailangang maunawaan, mapagtibay at maisabuhay sa ilaw ng katotohanan.
Sa malapit na kaugnayan na ito ng Katotohanan sa Pagmamahal, ang Pagmamahal ay makikilala bilang tunay na pagpapahayag ng pagkatao at pangunahing elemento sa ating pakikipag-kapwa-tao. Ang Katotohanan ay ang ilaw na nagbibigay kahulugan at kahalagahan sa Pagmamahal. Ang Katotohanan ang ilaw ng dahilan at ng pananampalataya na nagbibigay kakayahan sa ating kaisipan upang makamit ang natural at sobrenatural na katotohan ng pagmamahal. Kung wala ang Katotohanan, ang pagmamahal ay bumababa lamang sa mga tanging nararamdaman. Sa ganito, ang pagmamahal ay nagiging sisidlan lamang ng kung anuman ang naisin natin.
Ang Katotohanan ay nagpapalaya sa pagmamahal mula sa mga limitasyon ng mga purong nararamdaman, sa mga bagay na nag-aalis ng mga relasyon, sa mga elementong pang-sosyal at pananampalataya na tumatanggal ng maka-taong aspeto. Dahil sa ang Pagmamahal ay puno ng Katotohanan, ang Pagmamahal ay nauunawaan sa pamamagitan ng kahalagahan nito, kahalagahang atinh naipapamahagi at naipapahayag. Ang Katotohanan, sa pagtulong nito sa tao upang iwan ang kanilang mga personal na opinyon at kaisipan, ay nagbibigay kakayahan upang ang tao ay gumalaw nang higit pa sa limitasyo ng kultura o limitasyon ng kasaysayan. Ito ay humahantong sa pagpapahalaga sa totoong saysay at substansya ng mga bagay. Ang Katotohanan ay nagbubukas at nagbubuklod ng ating mga isip sa lógos ng pagmamahal: ito ang ipinapahayag ng Kristianismo at ang pagpapatotoo ng pagmamahal.
Ang Kristianismo na walang katotohanan ay maaring maging katumbas lamang ng grupo ng magandang damdamin, na maaaring makatulong sa pagkaka-isa ng lipunan, ngunit nakakapag-bigay lamang napakahinang relasyon sa loob nito. Ang Pagmamahal ay naibunyag na at nagkaroon ng presensiya sa pamamagitan ni Kristo(cf. Jn 13:1) at "ibinubuhos sa ating mga puso sa pamamgitan ng Espiritu Santo” (Rom 5:5). Bilang mga minamahal ng Diyos, ang babae at lalaki ay napapa-ilalim sa pagmamahal na ito, sila ay tinawag upang maging instrumento ng grasya, upang ibuhos ang pag-ibig ng Diyos at upang humabi ng lipunan ng pagmamahal.
Ang kinakailangan lalo nila ay ang mahalin at ipakita ang katotohanan. Kung wala ang katotohanan, kung wala ang pagtitiwala at pagmamahal sa kung ano ang katotohanan, wala din ang konsiyensya at pagiging responsable ng lipunan. Kung ganito, ang paggalaw ng lipunan ay para lamang sa personal na interes at mentalidad na nakabase sa kapangyarihang nagbubunga pagkakawatak-watak lalo na sa lipunan ng mundo sa oras ng kahirapan. Ang Pagmamahal ay higit pa sa hustisiya dahil ang magmahal ay ang mag-bigay, ang mag-alok ang kung ano ang "akin"; ngunit 'di ito nagkukulang sa katarungan na nagsasabi sa atin na ibigay ang nararapat sa iba. Ang Katarungan ay ang pangunahing paraan ng pagmamahal o, sa pananalita ni Pablo VI, “ang pinaka-kaunting hustong sukatan" nito[2], ang kinakailangan bahagi ng pagmamahal” (1 Jn 3:18), ang siyang pinapaki-usap ni San Juan. Sa kabilang banda, ang pagmamahal ay lumalagpas sa Katarungan at kumokompleto nito sa pamamgitan ng pagbibigay at pagpapatawad.
Ang magmahal sa isang tao ay ang magnais ng kanyang ikabubuti at ang kumilos upang makamit ito. Ang maghangad ng ikabubuti para sa lahat at ang magpursigi para dito ay pangunahing elemento ng katarungan at ng pagmamahal.
Populorum Progressio
Mayroon tayong facebook, twitter email, mga 'smart devices'. Nalalaman natin ang mga nangyayari sa kabilang dako ng ating mundo sa pamamagitan ng makabagong teknolohiya sa komunikasyon. Mayroong mas matinding pagsasalamuha ng kultura at ideya ng mga bansa ngunit ang bilis ng pagbuo ng koneksyon ay 'di napapantayan ng etikal na pagha-halubilo ng konsiyensya at ng isipan. Ang ugnayan na nabubuo ay nagkukulang ng perspektibo na mahalaga para sa buong kaunlaran ng bawat tao: katawan at espiritu. Tinalakay ni Benito XVI ang mga Katuruang Panlipunan o 'Social Doctrine' na nakapaloob sa Encyclical na isinulat ni Papa Pablo VI noong 1967. Ang Encylical na ito ay ang “Populorum Progressio” na nagbibigay liwanag sa sitwasyon ng lipunan natin ngayon at sa kaunlaran ng mga tao. Itinuro niya na ang pangunahing paraan sa pag-unlad ng mga tao ay ang pamumuhay sa loob ni Kristo at dapat nating linangin ang ating sarili sa pamamagitan ng paggamit ng ating mga puso at ng ating kaalaman. Ang mga ito ay siyang pag-galaw sa loob ng Pagmamahal at ng Katotohanan o sa "Caritas in Veritate" . Ano ang misyon ng Simbahan sa ating lipunan? Walang teknikal na solusyon ang Iglesiya sa ating mga kasalukuyang suliranin. Hindi humahadlang ang Iglesiya sa politika ng Estado ngunit ang Iglesiya ay may misyon upang ipangalat ang katotohanan upang masigurado na ang lipunan ay nakasentro sa tao: sa dignidad ng tao at sa bokasyon.
Ano ang kahulugan ng "Caritas in Veritate" o Pag-ibig sa loob ng Katotohanan?
Ngayong alam na natin kung saan mahahanap ang katotohanan ng tungkol sa tao, sa pamamagitan ng katotohanang ito, nagkakaroon tayo ng pagkakataon na tunay na mahalin ang kapwa upang makatulong sa kanilang paglago at upang makamtan natin ang hustisya at ang kapayapaan. Ang ganitong uri ng pag-ibig ay lumalagpas pa kahit sa mga pagkukulang sa kultura o nakaraan ng tao. Halimbawa, alam ng kahit anong bansa na ang pumatay, ang magnakaw at mangalunya ay mali kahit anupaman ang kultura at relihiyon ng mga tao. Kung mahal natin ang tao ng tunay, kailangan natin silang mahalin sa pamamagitan ng katotohanan. Hindi ito madali kung minsan at kung minsan ito pa nga ay sanhi ng pagtatakwil at pag-iwan sa tao lalo na kung sinasabihan natin ang iba na mali ang kanilang ginagawa. Ang pinaka ehemplo ng prinsipyo ng Caritas in Veritate ay si Hesu-Cristo na siyang nagpakita ng ganitong paraan sa Kaniyang buhay sa lupa at, higit sa lahat, sa Kaniyang pagkamatay ay muling-pagkabuhay.Kahit ang Diyos na nagkatawang-tao ay nakaranas na maitakwil at maiwanan. Kay Kristo, nakikita natin ang mukha ng Pagmamahal sa loob ng Katotohanan, na siya ding pagtawag sa atin na mahalin ang ating mga kapatid sa katotohanan ng Kaniyang plano. Si Hesus mismo ang Katotohanan. Minsan, nagmamahal tayo batay sa ating mga maling akala at batay sa ating mga nararamdaman na 'di katiyakan ng tunay na pag-ibig. Ang pagkakamali na ito ay minsang nagdadala sa atin na gawin ang laban sa pag-ibig. Saan natin makikita ang katotohanan? Nahahanap natin ang katotohanan sa batas ng kalikasan o "Natural Law" na siyang likas na sistema ng mga bagay. Unti-unti nating nakikita ang plano ng Diyos para sa sangnilikha at para sa mga tao. Higit sa lahat, nakikita natin ang katotohanan sa pagtingin natin kay Kristo kung saan ang paghahanap natin sa pag-ibig at katotohanan ay pinadadalisay at pinapalaya niya sa kabila ng ating mga kahinaan tulad ng paghina ng ating mga isip at mahinang kalooban na mga bunga ng Orihinal na Kasalanan. Ibinunyag ni Hesus ng buo kung ano ang pag-ibig at ang tunay na plano na inihanda ng Diyos para sa atin. Paano natin nalalaman ang katotohanan tungkol sa ating mga sarili? Maari ba nating makilala ang katotohanan? Ang Diyos ay mabuti at makapangyarihan. Sa kabutihan niyang ito, binigyan Niya tayo ng kakayahan upang mahanap at malaman ang katotohanan. Nangangahulugan na ang ating pagnanasa upang hanapin ang katotohanan ay bokasyon ng bawat tao na itinanim ng Diyos sa loob ng ating mga sarili. May tinatawag tayo sa nangyayari ngayon na "relativization of truth" na isang maling paniniwala na ang 'katotohanan' para sa isang tao ay maaring hindi katotohanan para sa ibang tao. Ang maling paniniwala na ito ay nagsasabi na ang 'katotohanan' ay nababatay lamang sa kung ano ang sa personal nating pananaw na totoo. Mayroon tayong madalas na sinasabi na "Kanya Kanyang paniniwala lang yan'" Alam natin na ito ay mali dahil mayroon talagang katotohanan. Ang Katotohanan mismo ay nagkatawang-tao at si Hesu-Cristo, ang Diyos na naging tao ang Katotohanan. Alam din natin na ang Katotohanan ay 'di nagbabago. Ito ay ang Katotohanan. Ang Katotohanan ay 'di gawa-gawa lamang. Ito ay natatagpuan at natatanggap. Halimbawa, alam natin na ang isang lapis ay hindi isang prutas. Maaring pilitin natin ang sarili natin at sabihin na ang lapis ay isang prutas ngunit 'di nagbabago ang katotohanan na ang lapis ay 'di isang prutas. Ano ang kahulugan ng salitang "Veritate"? Ang Pag-ibig ay 'di lang pakiramdam. Ito ay grasya, ito ay bigay ng Diyos mula sa kanyang kabutihan. Tinatawag Niya tayo upang ibigay ang pag-ibig na ito. Ang pag-ibig na ito ay nabunyag at kapiling natin kay Hesus at ibinigay sa atin sa pamamagitan ng Espiritu Santo. Tayo din ay tinatawag upang bumuo ng ugnayan ng pagmamahal. Ang pagmamahal ay nagbibigay ng laman sa ating personal na relasyon sa Diyos at sa ating kapwa. Ito ang pinaka-puso ng Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya. Ang bawat katungkulan na pinapa-alala ng Iglesiya ay umaagos mula sa pag-ibig na pinaka-buod ng Kautusan ng Diyos (cf. Mt 22:36- 40) Tignan natin ang salitang 'Pag-ibig'.
Ang Caritas in Veritate ay ang prinsipyo kung saan umiinog ang Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya. Kung wala ang pagtitiwala at pag-ibig sa kung ano ang katotohanan, walang konsiyensya ang lipunan at walang pag-ako responsibilidad na siyang nagdadala ng peligro. Ang bunga nito ay ang mga pagkilos sa lipunan ay para lamang sa mga pansariling interes.
Hustisya at Kabutihan ng Lahat
Bumanggit si Papa Benito ng dalawang batayan para sa moral ng pagkilos upang malaman natin kung ito ay naayon sa prinsipyo ng Caritas in Veritate. Ang mga batayan na ito ang ang Hustisya at ang Kabutihan ng Lahat
Ano ang Hustisya? Ang Hustisya ay nagpapagalaw sa atin upang ibigay sa ibang tao ang kung ano ang para sa kanila, ang dapat sa kanila dahil sa kung sino sila at dahil sa mga nagawa nila. Ang Pag-ibig ay may Hustisya. Sa katunayan, masasabi natin na ang pinakamaliit na sukat ng Pag-ibig ay ang Hustiya.
Ang Pag-ibig ay lumalagpas pa nga sa hinihingi ng Hustisya. Halimbawa, sa pamamagitan ng Hustisya, ang ating mundo ay nagsusulong ng relasyong may karapatan at mga katungkulan. Tinitiyak nito na ang lahat ay tumutupad sa kanilang mga obligasyon. Sa Pag-ibig naman, dahil nakapaloob dito ang Hustisya, hinihingi nitong gawin ang mga kaparehong bagay ng may hustisya, ngunit dahil lumalagpas pa ang Pag-ibig sa Hustiya, isinusulong din nito ang relasyon ng pagbibigayan, awa at pagkaka-isa
Ang ika-2 batayan ay ang Kabutihan ng Lahat o “common good”. Ano ang Kabutihan ng Lahat? Ang magmahal ay ang paglalayon at pagkilos para maibigay ang mabuti para sa iba. Ang Kabutihan ng Lahat ay ang ikabubuti nating lahat, ang mabuti para sa lipunan.
Ang dalawang batayan na ito, Hustisya at Kabutihan ng Lahat ang gagabay sa atin upang masiguro ang paggalaw nang may Caritas in Veritate.
Populorum Progressio
Pinapaalala sa atin ni Papa Paulo VI ang dalawang mahalagang katotohanan.
1) Isinusulong ng Iglesiya ang kaularan ng buong pagkatao o “Integral Human development”
2) Ang “Integral Human development” ay ang kaunlaran ng buong tao kasama ng personal, sosyal, politikal, ekonomiko, and espiritwal.
Sa 2 batayan na ito, titignan natin ang mga puntos sa Populorom Progressio na tinalakay ni Papa Benito XVI. Hahatiin natin ang mga punto sa apat.
1) Tulad na ang paghanap ng tao sa katotohanan ay isang bokasyon, ang kaunlaran ng tao ay isa ring bokasyon. Ang bokasyon na ito ay nagmumula sa ating relasyon sa Diyos at nagiging ganap din sa relasyong iyon. Tayo ay tinatawag sa sariling kaunlaran gamit ng ating kalayaan. Hindi sapat ang buong pagsalalay natin sa mga sistema o institusyon na gawa ng tao. Halimbawa, hindi nagbibigay katiyakan ang pagkakaroon ng demokratikong pamahalaan upang ang bawat mamamayan ay makibahagi pagpapaunlad ng bayan. Tulad na lang sa ating bansang Pilipinas kung saan ay naibalik natin ang demokratikong pamahalaan. Nagdiwang ang mga mamayang Pilipino dahil nabawi natin ang ating kalayaan. Ngunit kung titignan natin ang kasalukuyang sitwasyon nitong mga nagdaang taon, tinatapakan pa din ng mga namumuno ang kalayaan ng mga mamamayan. Nagkukulang ang mga mamayan ng pagkukusang-loob upang makibahagi sa pambansang kaunlaran. Kinakailangan nating ipaalala sa ating mga sarili na dapat tayong makibahagi sa kaunlaran na ito. Kailangan ang aktibo at kusang pagkilos upang tumugon sa tawag ng Diyos para sa ating pagsulong
Kailangan natin ang Ebanghelyo upang bumuo ng lipunan na malaya at may hustisya. Isang lipunan na gumagalaw ng dahil sa pag-ibig. Pinakita sa atin ni Hesus kung sino tayo bilang mga tao at pinapa-alala sa atin kung sino tayo bago nahulog ang ating mga magulang sa orihinal na kasalanan. Ito ating bokasyon: ang maging katulad ni Kristo, ang buuin si Kristo sa ating mga sarili. Mayroon tayong natural na pagka-uhaw na tanging sobrenatural lamang ang makakapawi. Ang sobrenatural na ito ay ang Diyos. Alam natin ang kilalang kasabihan ni San Agustin na "ang aking espiritu ay hindi matatahimik hanggang makapanahan ito sa Diyos ".
Ang kawalan ng Diyos sa ating buhay ay nagiging sanhi ng kakulangan sa kaunlaran. Ito ay dahil sa: 1) kakulangan ng kusang-loob para sa pag-unlad dahil sa kakulangan ng pagkaka-isa na atin lamang nakakamit kung nakikita natin ang Diyos bilang Ama nating lahat. 2) kakulangan ng motibasyon para sa pag-iisip. Dahil ito sa kawalan ng direksyon ng kalooban. Sa puntong ganito, ang rason ng tao ay nagsasara para lang sa kanyang sarili sa halip ng pagiging bukas sa Diyos.
2) Sa pamamagitan ng Rason o Reason, nakikita natin na ang lahat ng tao ay magkakapantay ngunit hindi sapat ang rason upang makita na magkakapatid ang lahat ng tao. Hindi ito makapagbibigay ng relasyon bilang pamilya. Nagkakaroon lamang ng ganitong relasyon kung nakikita natin ang katotohanan na Ama natin ang Diyos.
Ang sistema ng Globalisasyon ay hindi mismong masama o mabuti. Ito ay nakasalalay sa kung papaano ito gagamitin ng mga tao. Sa globalisasyon, nakikita natin ang ating mga kapwa ngunit hindi nito itinataguyod ang pagiging magkakapatid ng lahat ng mga tao. Kailangan natin ang kapangyarihan at pagsasabuhay ng Ebanghelyo upang magkaroon ng pagka-kapatiran. Kung nakikita natin na ang lahat ng tao ay magkakapatid, ang lahat ay nararapat na magkaroon ng pantay na pakikibahagi sa kalakalan. Nagbigay ng halimbawa si Papa Benito XVI ng patotoo na nahihirapan ang mga tao na makita ang kapatiran ng lahat ng tao: ang mataas na taripa na ipinapataw ng mga mauunlad ng mga bansa ay nakakapag-pabigat sa mga mahihirap na mga bansa upang makapasok sa merkado ng mga mauunlad na bansa.
Kung gagabayab natin ang sistema ng globalisasyon, magbibigay ito ng pagkakataon sa malawakang pagbabahagi ng mga yaman sa buong mundo. Kung hindi naman ito gagabayan, ito ay magdudulot ng paglala ng kahirapan, 'di pagkakapantay-pantay at maaring maging mitsa ng krisis sa buong mundo. Nakikita natin na ang globalisasyon ay maaring makapag-bigay ng makataong layunin para sa pagkaka-isa.
Hindi laban ang Pag-ibig sa Kaalaman o Rason, bagkus, ang Pag-ibig pa nga ay nanghihingi , naghihikayat at nagbibigay buhay sa Kaalaman. Ang Kaalaman ay hindi lamang pagkilos ng isip. Ang Kaalaman ay nagiging Karunungan o “Wisdom” kung ito ay ginagamit nang naayon sa kalooban ng Diyos. Ang Pag-ibig ang nagbibigkis sa lahat ng Kaalaman.
Regalo ng Diyos para sa ating ang “Caritas in Veritate” o “Pag-ibig sa loob ng Katotohanan”. Ang lahat ng buhay ay regalo sa atin ng Diyos na nagbibigay sa atin ng kakayahan upang tumugon sa Kanya. Tayo ay nilikha upang maging regalo o handog, kaya ang kaunlarang pang-ekonomiya, panglipunan, pampulitika ay marapat na nagtataglay ng prinsipyo ng pagiging handog o “principle of gratuitousness”. “Ang prinsipyo na ito ay ang natural at mapag-bigay tugon ng tao nang dahil sa pagtanggap niya ng mga handog.
Ang pinakamalalang uri ng kahirapan na nararanasan ng tao ay ang pag-iisa. Sinabi ni Fr. Stuart ng EWTN na matatagpuan natin ang pinakamhirap sa mga mahihirap sa mga Care Homes, ang mga lolo at lola na hindi nabibisita ng kanilang mga kamag-anak o pamilya. Kung titignan natin ang iba pang uri ng kahirapan kabilang na ang materyal na kahirapan, makikita natin na ito ay bunga ng pag-iisa o pag-iwan, mga bunga ng 'di pagtanggap ng pagmamahal o kahirapan na magmahal. Ang kahirapan din ay bunga ng pagtanggi sa pagmamahal ng Diyos, ang pagsasara ng sarili, at pagtingin sa ating mga sarili na hindi nangangailangan ng ibang tao o sa pamamagitan ng pagmamaliit sa sarili. Ang pagsulong ng sangkatauhan ay nakasalalay, higit sa lahat, sa pagkilala na ang lahat ng tao miyembro ng iisang pamilya.
Bilang mga espiritwal na nilalang din, ang tao ay ginawa para sa relasyon sa kapwa-tao at sa Diyos. Ito ang dahilan kung bakit hindi tayo makakapamuhay mag-isa. Sa pang-unawa sa planong ito ng Diyos para sa tao, nakikita natin na ang mga pamayanan ay hindi lumulunod sa tao upang maglaho ang kung sino sila bilang indibidwal. Ang pamayanan ay dapat maging tulad ng pamilya na nagpapahalaga sa kung sino ang bawat tao.
3) Kung wala ang perspektibo ng 'walang hanggang buhay', nakikita lamang natin ang kaunlaran bilang isang pag-iipon ng kayamanan. Ito ay nagdudulot ng kawalan ng tiwala at motibasyon para sa mas mahahalagang layunin. Ito rin ang dahilan ng mga di-makatarungang gawain at pagkilos lamang para sa kanilang sariling ikabubuti. Hindi rin naniniwala ang ibang mga tao sa Impyerno, na may kabilang buhay pagkatapos ng buhay sa mundo. Dapat ipaalala sa mga tao ang katotohanan na tatanggapin natin ang gantimpala at mga parusa nang naayon sa mga nagawa natin at mga hindi nagawa sa mundong ito.
4) Ang tao ang dapat na maging sentro ng lahat ng aktibidad ng ekonomiya. Ang lahat ng desisyong pang-ekonomiya ay nakaka-apekto sa tao. Kung minsan, ang mga mahihirap ay nakikita lamang bilang isang problemang kailangang lutasin at nakakalimutan natin na sila ay mga tao na dapat mahalin. Ang tao ang pangunahing kapital na dapat protektahan at pangalagaan. Ang tao ay ang pinagmumulan, ang pinakasentro at pakay ng lahat ng buhay pang-ekonomiya at panlipunan. Sa oras na ang materyal na tubo ang nagiging pinaka-layunin, ito ay hahantong sa pagkasira ng yaman at ng kahirapan.
Mariing pinagtitibay ng Iglesiya ang kaugnayan ng “life ethics” at ng “social ethics” nang may paninidigan na ang lipunan ay may mahinang pundasyon kung ito, sa isang banda, ay nagsusulong ng dignidad ng tao, hustisya at kapayapaan, at sa isang banda naman ay humahaya at nagwawalang bahala sa maraming kaparaanan kung saan binabali-wala at pinapababa ang halaga ng buhay ng tao.
Kailangan ng kaunlaran ang respeto sa buhay. Ang pagpapalaganap ng “demographic control”, “abortion”, “sterilization” at “euthanasia” ay hindi nagsusulong ng pag-unlad ng tao. Pinapakalat nito ang “anti-birth mentality” at pinapalabas ang mga ito na tila 'progreso ng kultura'. Ang mga mayayamang bansa ay dapat na maging bukas sa buhay na tanging makakapagbukas sa kanila sa mga mahihirap at makakatulong sa paglaban sa mga makarasariling kagustuhan.
Ano ba ang Technocratic Technology? Ang Teknolohiya ay nagbibigay kakayahan sa atin upang mapangasiwaan ang mga bagay. Ito ay ang ating pagsagot sa utos ng Diyos na linangin at pangalagaan ang lupa (Gen 2:15) na Kanyang ipinagkatiwala sa atin. Dapat makita ang mapanlikhang pagmamahal ng Diyos sa Teknolohiya. Ito ay dapat na mapangalagaan ng mga matutuwid na tao na nagmamalasakit para sa kabutihan ng lahat.
May malaking peligro kung ilalagay natin ang buong pagtitiwala sa Teknolohiya lamang para sa pagpapaunlad ng tao. Ito ay mapeligro dahil mawawalan amg Teknolohiya ng direksyon. Mali din na ituring ang Teknolohiya bilang kalaban ng tao dahil ito ay nagpapakita ng kawalang-tiwala ng tao sa Diyos at sa kakayahan ng tao na makontrol ang kaunlaran.
Ang ilan sa mga halimbawa ng Teknolohiya na walang gabay ng tamang rason ay ang “invitro fertization”, “embryo stem cell research”, ang paggawa ng mga “clones”, “eugenic programming of births”. Ang isa pang halimbawa, kung minsan ay nakikita lang natin ang mga problema at emosyon ng buhay sa purong psychological na aspeto at nagtutuon lamang ng pansin sa mga kemikal reaksyon ng ating utak. Ang mga ito ay may mga siyentipikong basehan ngunit hindi dapat limitahan ang solusyon sa ganitong aspeto ng tao.
Ang paglaki ng populasyon ng tao ay hindi ang pangunahing problema ng kaunlaran ngunit dapat din nating tandaan ang responsableng pag-aanak. Nasu-solusyonan ng mga mahihirap na bansa ang kahirapan hindi dahil sa pagbabawas ng populasyon kung hindi sa paggamit sa enerhiya at ng pagkamalikhain ng kanilang mga mamamayan. Samantala, ang ilan sa mga mga mayayaman sosyodad ay humaharap sa hamon ng pagbaba ng bilang ng mga tao at pagtanda ng populasyon na nakakaapekto sa kanilang ekonomiya.
Kailangan ng ekonomiya ang “ethics” o mga prinsipyo upang malaman ang tama at mali, “ethics” na naka-sentro sa tao. Makakatulong ang Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya dito dahil ito ay nakabase sa pagkakalikha ng tao sa imahen ng Diyos (Gen 1:27) at sa kahalagahan ng “Natural moral norms”.
Ang kalikasan ay handog ng Diyos para sa mga tao. May responsibilidad ang tao sa paggamit nito para sa mga mahihirap, para sa mga susunod na saling-lahi at sa buong sangkatauhan. Ang bawat pagsira sa pagkaka-isa at pagka-kaibigan ng tao ay nakakasama sa kalikasan. Gayun din naman na ang pagsira sa kalikasan ay nakaka-apekto sa relasyon ng lipunan. Ang 'di paglinang sa mga lupa at kawalan ng pangangalaga ng mga agrikultural na lugar ay resulta ng kahirapan at kakulangan ng kaunlaran ng mga nakitira roon. Kapag nabigyan ng tulong pang-ekonomiya at kultural na pag-unlad ang mga tao, napapangalagaan nila ang kalikasan. Ang isa pang halimbawa na ang kabutihan ng tao ay kaugnay ng kabutihan ng kalikasan, ang mga natural na yaman ay nasisira ng mga digmaan. Ang kapayapaan sa loob at labas ng pamayanan ay nagbibigay ng proteksyon sa kalikasan. Ang mapayapang kasunduan sa paggamit ng kalikasan ay nagbibigay proteksyon dito at sa kabutihan ng pamayanan. Ang katungkulan natin sa kalikasan ay kaugnay ng katungkulan natin sa tao.
http://recordings.talkshoe.com/TC-10458/TS-417672.mp3
Konklusyon
Kung wala ang Diyos, hindi malalaman ng tao kung saan siya pupunta at hindi niya malalaman kung sino talaga siya.
Marami tayong mga hamon at kahirapan ngayon ngunit patuloy tayong nakakakuha ng lakas sa ating pananampalataya at sa sinabi ng Panginoong Hesu-Cristo na nagturo na:: “Wala kayong magagawa nang hiwalay sa akin” (Jn 15:5) ”Ako ay kasama ninyo palagi hanggang sa wakas ng panahon” (Mt 28:20).
Hindi natin makakamit ang tunay na makataong paglago kung nakasalalay lang tayo sa ating mga sarili. Tanging sa pag-alam natin sa ating mga bokasyon, bilang mga indibidwal at bilang komunidad, upang maging bahagi tayo ng pamilya ng Diyos natin makikita ang tamang direksyon at lakas para sa kabutihan ng tao.
Ang pagiging bukas sa Diyos ay nagbubukas sa atin sa ating mga kapatid . Sa pagbubukas na ito, nakikita natin ang ating buhay bilang masayang tungkulin na gagawin sa pamamagitan ng espiritu ng pagkakaisa.
Kung tatanggihan o kakalimutan natin ang Diyos, ihinihinto natin ang ating pagsulong at lumilikha tayo ng ma sistema na nakakasama sa tao. Nagbibigay sa atin ng pag-asa ang makita ang pagmamahal ng Diyos. Ito rin ay nagbibigay lakas sa atin upang magsikap para sa katarungan at sa kaunlaran ng mga tao. Binigyan tayo ng Diyos ng lakas upang lumaban at magdusa nang dahil sa pag-ibig sa kabutihan ng lahat dahil ang Diyos ang ating Lahat, ang ating Pag-asa
Kailangan ng pag-unlad ang mga Kristiano na may relasyon ng pag-ibig sa Diyos. Kasama ang esperitwal na buhay sa pag-unlad
Talasalitaan
Social Doctrine – Doktrinang Panglipunan
Common Good – Kabutihan ng Lahat
Sa paggawa ng kalooban ng Diyos natin natatagpuan ang katotohanan.
Ang sinulat na Encyclical na 'Caritas in Veritate' ni Papa Benito XVI, ay tumatalakay sa mga mahahalagang bagay para sa kaunlaran ng bawat tao at ng kaunlaran ng lipunan. Sinasagot nito ang mga tanong na: Ano ang Pag-ibig, ano ang Katotohanan, ano ang Doktrinang Panlipunan o “Social Doctrine” ng Iglesiya , ano ang kaugnayan ng mga turo na ito sa ating panahon ngayon: kakulangan sa trabaho, pandaigdigang kagutuman, paghihirap at kurapsyon sa pamahalaan
Tinukoy ng Santo Papa ang mga katungkulan at limitasyon ng mga pamahalaan. Nagbigay din siya ng hamon sa iba't-ibang mga idelohiya o paraan ng pag-iisip na mayroon tayo ngayon upang makapag-bigay ng oportunidad para sa pagbabago.
Ang Pagmamahal Kaisa ng Katotohanan o “Caritas in Veritate” na pinatotohanan ni Hesu-Cristo nang Siya ay namuhay sa mundo ay ang pinaka-ugat ng lahat ng uri ng totoong pag-unlad ng bawat tao at sangkatauhan. Ito ay ipinakita ni Hesus lalo na sa Kanyang pagkamatay at muling-pagkabuhay. Nahahanap ng bawat tao ang makakabuti sa kanya sa pamamagitan ng pagsunod niya sa plano ng Diyos. Sa planong ito, makikita ng tao ang katotohanan tungkol sa kanilang sarili at makakamit niya ang kalayaan sa pamamagitan ng kanyang pagsunod sa plano ng Diyos(cf. Jn 8:22).
Ang lahat ng tao ay nakakaramdam ng pagnanais na magmahal nang tunay. Ang Pagmamahal at Katotohanan ay ang mga bokasyon na itinanim sa atin ng Diyos sa ating mga puso at isip. Kay Kristo, ang pagmamahal na kaisa ng katotohanan ay ang naging mukha ng Kanyang Persona, isang bokayson upang mahalin natin ang ating mga kapatid sa katotohanan ng Kanyang plano.
Ang Pagmamahal ay ang pinaka-puso ng Doktrinang Panlipunan ng Iglesiya. Ang lahat ay mula sa Pagmamahal ng Diyos, ang lahat ay nagkakahugis dahil sa Pagmamahal, ang lahat ay patungo Pagmamahal.
Ang Katotohanan naman ay kailangang hanapin at matagpuan sa "oikonomia" o plano ng Pagmamahal, ngunit ang Pagmamahal ay kailangang maunawaan, mapagtibay at maisabuhay sa ilaw ng katotohanan.
Sa malapit na kaugnayan na ito ng Katotohanan sa Pagmamahal, ang Pagmamahal ay makikilala bilang tunay na pagpapahayag ng pagkatao at pangunahing elemento sa ating pakikipag-kapwa-tao. Ang Katotohanan ay ang ilaw na nagbibigay kahulugan at kahalagahan sa Pagmamahal. Ang Katotohanan ang ilaw ng dahilan at ng pananampalataya na nagbibigay kakayahan sa ating kaisipan upang makamit ang natural at sobrenatural na katotohan ng pagmamahal. Kung wala ang Katotohanan, ang pagmamahal ay bumababa lamang sa mga tanging nararamdaman. Sa ganito, ang pagmamahal ay nagiging sisidlan lamang ng kung anuman ang naisin natin.
Ang Katotohanan ay nagpapalaya sa pagmamahal mula sa mga limitasyon ng mga purong nararamdaman, sa mga bagay na nag-aalis ng mga relasyon, sa mga elementong pang-sosyal at pananampalataya na tumatanggal ng maka-taong aspeto. Dahil sa ang Pagmamahal ay puno ng Katotohanan, ang Pagmamahal ay nauunawaan sa pamamagitan ng kahalagahan nito, kahalagahang atinh naipapamahagi at naipapahayag. Ang Katotohanan, sa pagtulong nito sa tao upang iwan ang kanilang mga personal na opinyon at kaisipan, ay nagbibigay kakayahan upang ang tao ay gumalaw nang higit pa sa limitasyo ng kultura o limitasyon ng kasaysayan. Ito ay humahantong sa pagpapahalaga sa totoong saysay at substansya ng mga bagay. Ang Katotohanan ay nagbubukas at nagbubuklod ng ating mga isip sa lógos ng pagmamahal: ito ang ipinapahayag ng Kristianismo at ang pagpapatotoo ng pagmamahal.
Ang Kristianismo na walang katotohanan ay maaring maging katumbas lamang ng grupo ng magandang damdamin, na maaaring makatulong sa pagkaka-isa ng lipunan, ngunit nakakapag-bigay lamang napakahinang relasyon sa loob nito. Ang Pagmamahal ay naibunyag na at nagkaroon ng presensiya sa pamamagitan ni Kristo(cf. Jn 13:1) at "ibinubuhos sa ating mga puso sa pamamgitan ng Espiritu Santo” (Rom 5:5). Bilang mga minamahal ng Diyos, ang babae at lalaki ay napapa-ilalim sa pagmamahal na ito, sila ay tinawag upang maging instrumento ng grasya, upang ibuhos ang pag-ibig ng Diyos at upang humabi ng lipunan ng pagmamahal.
Ang kinakailangan lalo nila ay ang mahalin at ipakita ang katotohanan. Kung wala ang katotohanan, kung wala ang pagtitiwala at pagmamahal sa kung ano ang katotohanan, wala din ang konsiyensya at pagiging responsable ng lipunan. Kung ganito, ang paggalaw ng lipunan ay para lamang sa personal na interes at mentalidad na nakabase sa kapangyarihang nagbubunga pagkakawatak-watak lalo na sa lipunan ng mundo sa oras ng kahirapan. Ang Pagmamahal ay higit pa sa hustisiya dahil ang magmahal ay ang mag-bigay, ang mag-alok ang kung ano ang "akin"; ngunit 'di ito nagkukulang sa katarungan na nagsasabi sa atin na ibigay ang nararapat sa iba. Ang Katarungan ay ang pangunahing paraan ng pagmamahal o, sa pananalita ni Pablo VI, “ang pinaka-kaunting hustong sukatan" nito[2], ang kinakailangan bahagi ng pagmamahal” (1 Jn 3:18), ang siyang pinapaki-usap ni San Juan. Sa kabilang banda, ang pagmamahal ay lumalagpas sa Katarungan at kumokompleto nito sa pamamgitan ng pagbibigay at pagpapatawad.
Ang magmahal sa isang tao ay ang magnais ng kanyang ikabubuti at ang kumilos upang makamit ito. Ang maghangad ng ikabubuti para sa lahat at ang magpursigi para dito ay pangunahing elemento ng katarungan at ng pagmamahal.
Populorum Progressio
Mayroon tayong facebook, twitter email, mga 'smart devices'. Nalalaman natin ang mga nangyayari sa kabilang dako ng ating mundo sa pamamagitan ng makabagong teknolohiya sa komunikasyon. Mayroong mas matinding pagsasalamuha ng kultura at ideya ng mga bansa ngunit ang bilis ng pagbuo ng koneksyon ay 'di napapantayan ng etikal na pagha-halubilo ng konsiyensya at ng isipan. Ang ugnayan na nabubuo ay nagkukulang ng perspektibo na mahalaga para sa buong kaunlaran ng bawat tao: katawan at espiritu. Tinalakay ni Benito XVI ang mga Katuruang Panlipunan o 'Social Doctrine' na nakapaloob sa Encyclical na isinulat ni Papa Pablo VI noong 1967. Ang Encylical na ito ay ang “Populorum Progressio” na nagbibigay liwanag sa sitwasyon ng lipunan natin ngayon at sa kaunlaran ng mga tao. Itinuro niya na ang pangunahing paraan sa pag-unlad ng mga tao ay ang pamumuhay sa loob ni Kristo at dapat nating linangin ang ating sarili sa pamamagitan ng paggamit ng ating mga puso at ng ating kaalaman. Ang mga ito ay siyang pag-galaw sa loob ng Pagmamahal at ng Katotohanan o sa "Caritas in Veritate" . Ano ang misyon ng Simbahan sa ating lipunan? Walang teknikal na solusyon ang Iglesiya sa ating mga kasalukuyang suliranin. Hindi humahadlang ang Iglesiya sa politika ng Estado ngunit ang Iglesiya ay may misyon upang ipangalat ang katotohanan upang masigurado na ang lipunan ay nakasentro sa tao: sa dignidad ng tao at sa bokasyon.
Ano ang kahulugan ng "Caritas in Veritate" o Pag-ibig sa loob ng Katotohanan?
Ngayong alam na natin kung saan mahahanap ang katotohanan ng tungkol sa tao, sa pamamagitan ng katotohanang ito, nagkakaroon tayo ng pagkakataon na tunay na mahalin ang kapwa upang makatulong sa kanilang paglago at upang makamtan natin ang hustisya at ang kapayapaan. Ang ganitong uri ng pag-ibig ay lumalagpas pa kahit sa mga pagkukulang sa kultura o nakaraan ng tao. Halimbawa, alam ng kahit anong bansa na ang pumatay, ang magnakaw at mangalunya ay mali kahit anupaman ang kultura at relihiyon ng mga tao. Kung mahal natin ang tao ng tunay, kailangan natin silang mahalin sa pamamagitan ng katotohanan. Hindi ito madali kung minsan at kung minsan ito pa nga ay sanhi ng pagtatakwil at pag-iwan sa tao lalo na kung sinasabihan natin ang iba na mali ang kanilang ginagawa. Ang pinaka ehemplo ng prinsipyo ng Caritas in Veritate ay si Hesu-Cristo na siyang nagpakita ng ganitong paraan sa Kaniyang buhay sa lupa at, higit sa lahat, sa Kaniyang pagkamatay ay muling-pagkabuhay.Kahit ang Diyos na nagkatawang-tao ay nakaranas na maitakwil at maiwanan. Kay Kristo, nakikita natin ang mukha ng Pagmamahal sa loob ng Katotohanan, na siya ding pagtawag sa atin na mahalin ang ating mga kapatid sa katotohanan ng Kaniyang plano. Si Hesus mismo ang Katotohanan. Minsan, nagmamahal tayo batay sa ating mga maling akala at batay sa ating mga nararamdaman na 'di katiyakan ng tunay na pag-ibig. Ang pagkakamali na ito ay minsang nagdadala sa atin na gawin ang laban sa pag-ibig. Saan natin makikita ang katotohanan? Nahahanap natin ang katotohanan sa batas ng kalikasan o "Natural Law" na siyang likas na sistema ng mga bagay. Unti-unti nating nakikita ang plano ng Diyos para sa sangnilikha at para sa mga tao. Higit sa lahat, nakikita natin ang katotohanan sa pagtingin natin kay Kristo kung saan ang paghahanap natin sa pag-ibig at katotohanan ay pinadadalisay at pinapalaya niya sa kabila ng ating mga kahinaan tulad ng paghina ng ating mga isip at mahinang kalooban na mga bunga ng Orihinal na Kasalanan. Ibinunyag ni Hesus ng buo kung ano ang pag-ibig at ang tunay na plano na inihanda ng Diyos para sa atin. Paano natin nalalaman ang katotohanan tungkol sa ating mga sarili? Maari ba nating makilala ang katotohanan? Ang Diyos ay mabuti at makapangyarihan. Sa kabutihan niyang ito, binigyan Niya tayo ng kakayahan upang mahanap at malaman ang katotohanan. Nangangahulugan na ang ating pagnanasa upang hanapin ang katotohanan ay bokasyon ng bawat tao na itinanim ng Diyos sa loob ng ating mga sarili. May tinatawag tayo sa nangyayari ngayon na "relativization of truth" na isang maling paniniwala na ang 'katotohanan' para sa isang tao ay maaring hindi katotohanan para sa ibang tao. Ang maling paniniwala na ito ay nagsasabi na ang 'katotohanan' ay nababatay lamang sa kung ano ang sa personal nating pananaw na totoo. Mayroon tayong madalas na sinasabi na "Kanya Kanyang paniniwala lang yan'" Alam natin na ito ay mali dahil mayroon talagang katotohanan. Ang Katotohanan mismo ay nagkatawang-tao at si Hesu-Cristo, ang Diyos na naging tao ang Katotohanan. Alam din natin na ang Katotohanan ay 'di nagbabago. Ito ay ang Katotohanan. Ang Katotohanan ay 'di gawa-gawa lamang. Ito ay natatagpuan at natatanggap. Halimbawa, alam natin na ang isang lapis ay hindi isang prutas. Maaring pilitin natin ang sarili natin at sabihin na ang lapis ay isang prutas ngunit 'di nagbabago ang katotohanan na ang lapis ay 'di isang prutas. Ano ang kahulugan ng salitang "Veritate"? Ang Pag-ibig ay 'di lang pakiramdam. Ito ay grasya, ito ay bigay ng Diyos mula sa kanyang kabutihan. Tinatawag Niya tayo upang ibigay ang pag-ibig na ito. Ang pag-ibig na ito ay nabunyag at kapiling natin kay Hesus at ibinigay sa atin sa pamamagitan ng Espiritu Santo. Tayo din ay tinatawag upang bumuo ng ugnayan ng pagmamahal. Ang pagmamahal ay nagbibigay ng laman sa ating personal na relasyon sa Diyos at sa ating kapwa. Ito ang pinaka-puso ng Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya. Ang bawat katungkulan na pinapa-alala ng Iglesiya ay umaagos mula sa pag-ibig na pinaka-buod ng Kautusan ng Diyos (cf. Mt 22:36- 40) Tignan natin ang salitang 'Pag-ibig'.
Ang Caritas in Veritate ay ang prinsipyo kung saan umiinog ang Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya. Kung wala ang pagtitiwala at pag-ibig sa kung ano ang katotohanan, walang konsiyensya ang lipunan at walang pag-ako responsibilidad na siyang nagdadala ng peligro. Ang bunga nito ay ang mga pagkilos sa lipunan ay para lamang sa mga pansariling interes.
Hustisya at Kabutihan ng Lahat
Bumanggit si Papa Benito ng dalawang batayan para sa moral ng pagkilos upang malaman natin kung ito ay naayon sa prinsipyo ng Caritas in Veritate. Ang mga batayan na ito ang ang Hustisya at ang Kabutihan ng Lahat
Ano ang Hustisya? Ang Hustisya ay nagpapagalaw sa atin upang ibigay sa ibang tao ang kung ano ang para sa kanila, ang dapat sa kanila dahil sa kung sino sila at dahil sa mga nagawa nila. Ang Pag-ibig ay may Hustisya. Sa katunayan, masasabi natin na ang pinakamaliit na sukat ng Pag-ibig ay ang Hustiya.
Ang Pag-ibig ay lumalagpas pa nga sa hinihingi ng Hustisya. Halimbawa, sa pamamagitan ng Hustisya, ang ating mundo ay nagsusulong ng relasyong may karapatan at mga katungkulan. Tinitiyak nito na ang lahat ay tumutupad sa kanilang mga obligasyon. Sa Pag-ibig naman, dahil nakapaloob dito ang Hustisya, hinihingi nitong gawin ang mga kaparehong bagay ng may hustisya, ngunit dahil lumalagpas pa ang Pag-ibig sa Hustiya, isinusulong din nito ang relasyon ng pagbibigayan, awa at pagkaka-isa
Ang ika-2 batayan ay ang Kabutihan ng Lahat o “common good”. Ano ang Kabutihan ng Lahat? Ang magmahal ay ang paglalayon at pagkilos para maibigay ang mabuti para sa iba. Ang Kabutihan ng Lahat ay ang ikabubuti nating lahat, ang mabuti para sa lipunan.
Ang dalawang batayan na ito, Hustisya at Kabutihan ng Lahat ang gagabay sa atin upang masiguro ang paggalaw nang may Caritas in Veritate.
Populorum Progressio
Pinapaalala sa atin ni Papa Paulo VI ang dalawang mahalagang katotohanan.
1) Isinusulong ng Iglesiya ang kaularan ng buong pagkatao o “Integral Human development”
2) Ang “Integral Human development” ay ang kaunlaran ng buong tao kasama ng personal, sosyal, politikal, ekonomiko, and espiritwal.
Sa 2 batayan na ito, titignan natin ang mga puntos sa Populorom Progressio na tinalakay ni Papa Benito XVI. Hahatiin natin ang mga punto sa apat.
1) Tulad na ang paghanap ng tao sa katotohanan ay isang bokasyon, ang kaunlaran ng tao ay isa ring bokasyon. Ang bokasyon na ito ay nagmumula sa ating relasyon sa Diyos at nagiging ganap din sa relasyong iyon. Tayo ay tinatawag sa sariling kaunlaran gamit ng ating kalayaan. Hindi sapat ang buong pagsalalay natin sa mga sistema o institusyon na gawa ng tao. Halimbawa, hindi nagbibigay katiyakan ang pagkakaroon ng demokratikong pamahalaan upang ang bawat mamamayan ay makibahagi pagpapaunlad ng bayan. Tulad na lang sa ating bansang Pilipinas kung saan ay naibalik natin ang demokratikong pamahalaan. Nagdiwang ang mga mamayang Pilipino dahil nabawi natin ang ating kalayaan. Ngunit kung titignan natin ang kasalukuyang sitwasyon nitong mga nagdaang taon, tinatapakan pa din ng mga namumuno ang kalayaan ng mga mamamayan. Nagkukulang ang mga mamayan ng pagkukusang-loob upang makibahagi sa pambansang kaunlaran. Kinakailangan nating ipaalala sa ating mga sarili na dapat tayong makibahagi sa kaunlaran na ito. Kailangan ang aktibo at kusang pagkilos upang tumugon sa tawag ng Diyos para sa ating pagsulong
Kailangan natin ang Ebanghelyo upang bumuo ng lipunan na malaya at may hustisya. Isang lipunan na gumagalaw ng dahil sa pag-ibig. Pinakita sa atin ni Hesus kung sino tayo bilang mga tao at pinapa-alala sa atin kung sino tayo bago nahulog ang ating mga magulang sa orihinal na kasalanan. Ito ating bokasyon: ang maging katulad ni Kristo, ang buuin si Kristo sa ating mga sarili. Mayroon tayong natural na pagka-uhaw na tanging sobrenatural lamang ang makakapawi. Ang sobrenatural na ito ay ang Diyos. Alam natin ang kilalang kasabihan ni San Agustin na "ang aking espiritu ay hindi matatahimik hanggang makapanahan ito sa Diyos ".
Ang kawalan ng Diyos sa ating buhay ay nagiging sanhi ng kakulangan sa kaunlaran. Ito ay dahil sa: 1) kakulangan ng kusang-loob para sa pag-unlad dahil sa kakulangan ng pagkaka-isa na atin lamang nakakamit kung nakikita natin ang Diyos bilang Ama nating lahat. 2) kakulangan ng motibasyon para sa pag-iisip. Dahil ito sa kawalan ng direksyon ng kalooban. Sa puntong ganito, ang rason ng tao ay nagsasara para lang sa kanyang sarili sa halip ng pagiging bukas sa Diyos.
2) Sa pamamagitan ng Rason o Reason, nakikita natin na ang lahat ng tao ay magkakapantay ngunit hindi sapat ang rason upang makita na magkakapatid ang lahat ng tao. Hindi ito makapagbibigay ng relasyon bilang pamilya. Nagkakaroon lamang ng ganitong relasyon kung nakikita natin ang katotohanan na Ama natin ang Diyos.
Ang sistema ng Globalisasyon ay hindi mismong masama o mabuti. Ito ay nakasalalay sa kung papaano ito gagamitin ng mga tao. Sa globalisasyon, nakikita natin ang ating mga kapwa ngunit hindi nito itinataguyod ang pagiging magkakapatid ng lahat ng mga tao. Kailangan natin ang kapangyarihan at pagsasabuhay ng Ebanghelyo upang magkaroon ng pagka-kapatiran. Kung nakikita natin na ang lahat ng tao ay magkakapatid, ang lahat ay nararapat na magkaroon ng pantay na pakikibahagi sa kalakalan. Nagbigay ng halimbawa si Papa Benito XVI ng patotoo na nahihirapan ang mga tao na makita ang kapatiran ng lahat ng tao: ang mataas na taripa na ipinapataw ng mga mauunlad ng mga bansa ay nakakapag-pabigat sa mga mahihirap na mga bansa upang makapasok sa merkado ng mga mauunlad na bansa.
Kung gagabayab natin ang sistema ng globalisasyon, magbibigay ito ng pagkakataon sa malawakang pagbabahagi ng mga yaman sa buong mundo. Kung hindi naman ito gagabayan, ito ay magdudulot ng paglala ng kahirapan, 'di pagkakapantay-pantay at maaring maging mitsa ng krisis sa buong mundo. Nakikita natin na ang globalisasyon ay maaring makapag-bigay ng makataong layunin para sa pagkaka-isa.
Hindi laban ang Pag-ibig sa Kaalaman o Rason, bagkus, ang Pag-ibig pa nga ay nanghihingi , naghihikayat at nagbibigay buhay sa Kaalaman. Ang Kaalaman ay hindi lamang pagkilos ng isip. Ang Kaalaman ay nagiging Karunungan o “Wisdom” kung ito ay ginagamit nang naayon sa kalooban ng Diyos. Ang Pag-ibig ang nagbibigkis sa lahat ng Kaalaman.
Regalo ng Diyos para sa ating ang “Caritas in Veritate” o “Pag-ibig sa loob ng Katotohanan”. Ang lahat ng buhay ay regalo sa atin ng Diyos na nagbibigay sa atin ng kakayahan upang tumugon sa Kanya. Tayo ay nilikha upang maging regalo o handog, kaya ang kaunlarang pang-ekonomiya, panglipunan, pampulitika ay marapat na nagtataglay ng prinsipyo ng pagiging handog o “principle of gratuitousness”. “Ang prinsipyo na ito ay ang natural at mapag-bigay tugon ng tao nang dahil sa pagtanggap niya ng mga handog.
Ang pinakamalalang uri ng kahirapan na nararanasan ng tao ay ang pag-iisa. Sinabi ni Fr. Stuart ng EWTN na matatagpuan natin ang pinakamhirap sa mga mahihirap sa mga Care Homes, ang mga lolo at lola na hindi nabibisita ng kanilang mga kamag-anak o pamilya. Kung titignan natin ang iba pang uri ng kahirapan kabilang na ang materyal na kahirapan, makikita natin na ito ay bunga ng pag-iisa o pag-iwan, mga bunga ng 'di pagtanggap ng pagmamahal o kahirapan na magmahal. Ang kahirapan din ay bunga ng pagtanggi sa pagmamahal ng Diyos, ang pagsasara ng sarili, at pagtingin sa ating mga sarili na hindi nangangailangan ng ibang tao o sa pamamagitan ng pagmamaliit sa sarili. Ang pagsulong ng sangkatauhan ay nakasalalay, higit sa lahat, sa pagkilala na ang lahat ng tao miyembro ng iisang pamilya.
Bilang mga espiritwal na nilalang din, ang tao ay ginawa para sa relasyon sa kapwa-tao at sa Diyos. Ito ang dahilan kung bakit hindi tayo makakapamuhay mag-isa. Sa pang-unawa sa planong ito ng Diyos para sa tao, nakikita natin na ang mga pamayanan ay hindi lumulunod sa tao upang maglaho ang kung sino sila bilang indibidwal. Ang pamayanan ay dapat maging tulad ng pamilya na nagpapahalaga sa kung sino ang bawat tao.
3) Kung wala ang perspektibo ng 'walang hanggang buhay', nakikita lamang natin ang kaunlaran bilang isang pag-iipon ng kayamanan. Ito ay nagdudulot ng kawalan ng tiwala at motibasyon para sa mas mahahalagang layunin. Ito rin ang dahilan ng mga di-makatarungang gawain at pagkilos lamang para sa kanilang sariling ikabubuti. Hindi rin naniniwala ang ibang mga tao sa Impyerno, na may kabilang buhay pagkatapos ng buhay sa mundo. Dapat ipaalala sa mga tao ang katotohanan na tatanggapin natin ang gantimpala at mga parusa nang naayon sa mga nagawa natin at mga hindi nagawa sa mundong ito.
4) Ang tao ang dapat na maging sentro ng lahat ng aktibidad ng ekonomiya. Ang lahat ng desisyong pang-ekonomiya ay nakaka-apekto sa tao. Kung minsan, ang mga mahihirap ay nakikita lamang bilang isang problemang kailangang lutasin at nakakalimutan natin na sila ay mga tao na dapat mahalin. Ang tao ang pangunahing kapital na dapat protektahan at pangalagaan. Ang tao ay ang pinagmumulan, ang pinakasentro at pakay ng lahat ng buhay pang-ekonomiya at panlipunan. Sa oras na ang materyal na tubo ang nagiging pinaka-layunin, ito ay hahantong sa pagkasira ng yaman at ng kahirapan.
Mariing pinagtitibay ng Iglesiya ang kaugnayan ng “life ethics” at ng “social ethics” nang may paninidigan na ang lipunan ay may mahinang pundasyon kung ito, sa isang banda, ay nagsusulong ng dignidad ng tao, hustisya at kapayapaan, at sa isang banda naman ay humahaya at nagwawalang bahala sa maraming kaparaanan kung saan binabali-wala at pinapababa ang halaga ng buhay ng tao.
Kailangan ng kaunlaran ang respeto sa buhay. Ang pagpapalaganap ng “demographic control”, “abortion”, “sterilization” at “euthanasia” ay hindi nagsusulong ng pag-unlad ng tao. Pinapakalat nito ang “anti-birth mentality” at pinapalabas ang mga ito na tila 'progreso ng kultura'. Ang mga mayayamang bansa ay dapat na maging bukas sa buhay na tanging makakapagbukas sa kanila sa mga mahihirap at makakatulong sa paglaban sa mga makarasariling kagustuhan.
Ano ba ang Technocratic Technology? Ang Teknolohiya ay nagbibigay kakayahan sa atin upang mapangasiwaan ang mga bagay. Ito ay ang ating pagsagot sa utos ng Diyos na linangin at pangalagaan ang lupa (Gen 2:15) na Kanyang ipinagkatiwala sa atin. Dapat makita ang mapanlikhang pagmamahal ng Diyos sa Teknolohiya. Ito ay dapat na mapangalagaan ng mga matutuwid na tao na nagmamalasakit para sa kabutihan ng lahat.
May malaking peligro kung ilalagay natin ang buong pagtitiwala sa Teknolohiya lamang para sa pagpapaunlad ng tao. Ito ay mapeligro dahil mawawalan amg Teknolohiya ng direksyon. Mali din na ituring ang Teknolohiya bilang kalaban ng tao dahil ito ay nagpapakita ng kawalang-tiwala ng tao sa Diyos at sa kakayahan ng tao na makontrol ang kaunlaran.
Ang ilan sa mga halimbawa ng Teknolohiya na walang gabay ng tamang rason ay ang “invitro fertization”, “embryo stem cell research”, ang paggawa ng mga “clones”, “eugenic programming of births”. Ang isa pang halimbawa, kung minsan ay nakikita lang natin ang mga problema at emosyon ng buhay sa purong psychological na aspeto at nagtutuon lamang ng pansin sa mga kemikal reaksyon ng ating utak. Ang mga ito ay may mga siyentipikong basehan ngunit hindi dapat limitahan ang solusyon sa ganitong aspeto ng tao.
Ang paglaki ng populasyon ng tao ay hindi ang pangunahing problema ng kaunlaran ngunit dapat din nating tandaan ang responsableng pag-aanak. Nasu-solusyonan ng mga mahihirap na bansa ang kahirapan hindi dahil sa pagbabawas ng populasyon kung hindi sa paggamit sa enerhiya at ng pagkamalikhain ng kanilang mga mamamayan. Samantala, ang ilan sa mga mga mayayaman sosyodad ay humaharap sa hamon ng pagbaba ng bilang ng mga tao at pagtanda ng populasyon na nakakaapekto sa kanilang ekonomiya.
Kailangan ng ekonomiya ang “ethics” o mga prinsipyo upang malaman ang tama at mali, “ethics” na naka-sentro sa tao. Makakatulong ang Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya dito dahil ito ay nakabase sa pagkakalikha ng tao sa imahen ng Diyos (Gen 1:27) at sa kahalagahan ng “Natural moral norms”.
Ang kalikasan ay handog ng Diyos para sa mga tao. May responsibilidad ang tao sa paggamit nito para sa mga mahihirap, para sa mga susunod na saling-lahi at sa buong sangkatauhan. Ang bawat pagsira sa pagkaka-isa at pagka-kaibigan ng tao ay nakakasama sa kalikasan. Gayun din naman na ang pagsira sa kalikasan ay nakaka-apekto sa relasyon ng lipunan. Ang 'di paglinang sa mga lupa at kawalan ng pangangalaga ng mga agrikultural na lugar ay resulta ng kahirapan at kakulangan ng kaunlaran ng mga nakitira roon. Kapag nabigyan ng tulong pang-ekonomiya at kultural na pag-unlad ang mga tao, napapangalagaan nila ang kalikasan. Ang isa pang halimbawa na ang kabutihan ng tao ay kaugnay ng kabutihan ng kalikasan, ang mga natural na yaman ay nasisira ng mga digmaan. Ang kapayapaan sa loob at labas ng pamayanan ay nagbibigay ng proteksyon sa kalikasan. Ang mapayapang kasunduan sa paggamit ng kalikasan ay nagbibigay proteksyon dito at sa kabutihan ng pamayanan. Ang katungkulan natin sa kalikasan ay kaugnay ng katungkulan natin sa tao.
http://recordings.talkshoe.com/TC-10458/TS-417672.mp3
Konklusyon
Kung wala ang Diyos, hindi malalaman ng tao kung saan siya pupunta at hindi niya malalaman kung sino talaga siya.
Marami tayong mga hamon at kahirapan ngayon ngunit patuloy tayong nakakakuha ng lakas sa ating pananampalataya at sa sinabi ng Panginoong Hesu-Cristo na nagturo na:: “Wala kayong magagawa nang hiwalay sa akin” (Jn 15:5) ”Ako ay kasama ninyo palagi hanggang sa wakas ng panahon” (Mt 28:20).
Hindi natin makakamit ang tunay na makataong paglago kung nakasalalay lang tayo sa ating mga sarili. Tanging sa pag-alam natin sa ating mga bokasyon, bilang mga indibidwal at bilang komunidad, upang maging bahagi tayo ng pamilya ng Diyos natin makikita ang tamang direksyon at lakas para sa kabutihan ng tao.
Ang pagiging bukas sa Diyos ay nagbubukas sa atin sa ating mga kapatid . Sa pagbubukas na ito, nakikita natin ang ating buhay bilang masayang tungkulin na gagawin sa pamamagitan ng espiritu ng pagkakaisa.
Kung tatanggihan o kakalimutan natin ang Diyos, ihinihinto natin ang ating pagsulong at lumilikha tayo ng ma sistema na nakakasama sa tao. Nagbibigay sa atin ng pag-asa ang makita ang pagmamahal ng Diyos. Ito rin ay nagbibigay lakas sa atin upang magsikap para sa katarungan at sa kaunlaran ng mga tao. Binigyan tayo ng Diyos ng lakas upang lumaban at magdusa nang dahil sa pag-ibig sa kabutihan ng lahat dahil ang Diyos ang ating Lahat, ang ating Pag-asa
Kailangan ng pag-unlad ang mga Kristiano na may relasyon ng pag-ibig sa Diyos. Kasama ang esperitwal na buhay sa pag-unlad
Sa paggawa ng kalooban ng Diyos natin natatagpuan ang katotohanan.
Ang sinulat na Encyclical na 'Caritas in Veritate' ni Papa Benito XVI, ay tumatalakay sa mga mahahalagang bagay para sa kaunlaran ng bawat tao at ng kaunlaran ng lipunan. Sinasagot nito ang mga tanong na: Ano ang Pag-ibig, ano ang Katotohanan, ano ang Doktrinang Panlipunan o “Social Doctrine” ng Iglesiya , ano ang kaugnayan ng mga turo na ito sa ating panahon ngayon: kakulangan sa trabaho, pandaigdigang kagutuman, paghihirap at kurapsyon sa pamahalaan
Tinukoy ng Santo Papa ang mga katungkulan at limitasyon ng mga pamahalaan. Nagbigay din siya ng hamon sa iba't-ibang mga idelohiya o paraan ng pag-iisip na mayroon tayo ngayon upang makapag-bigay ng oportunidad para sa pagbabago.
Ang Pagmamahal Kaisa ng Katotohanan o “Caritas in Veritate” na pinatotohanan ni Hesu-Cristo nang Siya ay namuhay sa mundo ay ang pinaka-ugat ng lahat ng uri ng totoong pag-unlad ng bawat tao at sangkatauhan. Ito ay ipinakita ni Hesus lalo na sa Kanyang pagkamatay at muling-pagkabuhay. Nahahanap ng bawat tao ang makakabuti sa kanya sa pamamagitan ng pagsunod niya sa plano ng Diyos. Sa planong ito, makikita ng tao ang katotohanan tungkol sa kanilang sarili at makakamit niya ang kalayaan sa pamamagitan ng kanyang pagsunod sa plano ng Diyos(cf. Jn 8:22).
Ang lahat ng tao ay nakakaramdam ng pagnanais na magmahal nang tunay. Ang Pagmamahal at Katotohanan ay ang mga bokasyon na itinanim sa atin ng Diyos sa ating mga puso at isip. Kay Kristo, ang pagmamahal na kaisa ng katotohanan ay ang naging mukha ng Kanyang Persona, isang bokayson upang mahalin natin ang ating mga kapatid sa katotohanan ng Kanyang plano.
Populorum Progressio
Tinalakay ni Benito XVI ang mga Katuruang Panlipunan o 'Social Doctrine' na nakapaloob sa Encyclical na isinulat ni Papa Pablo VI noong 1967. Ang Encylical na ito ay ang “Populorum Progressio” na nagbibigay liwanag sa sitwasyon ng lipunan natin ngayon at sa kaunlaran ng mga tao. Itinuro niya na ang pangunahing paraan sa pag-unlad ng mga tao ay ang pamumuhay sa loob ni Kristo at dapat nating linangin ang ating sarili sa pamamagitan ng paggamit ng ating mga puso at ng ating kaalaman. Ang mga ito ay siyang pag-galaw sa loob ng Pagmamahal at ng Katotohanan o sa "Caritas in Veritate" .
Mayroon tayong facebook, twitter email, mga 'smart devices'. Nalalaman natin ang mga nangyayari sa kabilang dako ng ating mundo sa pamamagitan ng makabagong teknolohiya sa komunikasyon. Mayroong mas matinding pagsasalamuha ng kultura at ideya ng mga bansa ngunit ang bilis ng pagbuo ng koneksyon ay 'di napapantayan ng etikal na pagha-halubilo ng konsiyensya at ng isipan. Ang ugnayan na nabubuo ay nagkukulang ng perspektibo na mahalaga para sa buong kaunlaran ng bawat tao: katawan at espiritu.
Ano ang misyon ng Simbahan sa ating lipunan? Walang teknikal na solusyon ang Iglesiya sa ating mga kasalukuyang suliranin. Hindi humahadlang ang Iglesiya sa politika ng Estado ngunit ang Iglesiya ay may misyon upang ipangalat ang katotohanan upang masigurado na ang lipunan ay nakasentro sa tao: sa dignidad ng tao at sa bokasyon.
Ano ang kahulugan ng "Caritas in Veritate" o Pag-ibig sa loob ng Katotohanan?
Tignan natin ang salitang 'Pag-ibig'.
Ang Pag-ibig ay 'di lang pakiramdam. Ito ay grasya, ito ay bigay ng Diyos mula sa kanyang kabutihan. Tinatawag Niya tayo upang ibigay ang pag-ibig na ito. Ang pag-ibig na ito ay nabunyag at kapiling natin kay Hesus at ibinigay sa atin sa pamamagitan ng Espiritu Santo. Tayo din ay tinatawag upang bumuo ng ugnayan ng pagmamahal. Ang pagmamahal ay nagbibigay ng laman sa ating personal na relasyon sa Diyos at sa ating kapwa. Ito ang pinaka-puso ng Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya. Ang bawat katungkulan na pinapa-alala ng Iglesiya ay umaagos mula sa pag-ibig na pinaka-buod ng Kautusan ng Diyos (cf. Mt 22:36- 40)
Ano ang kahulugan ng salitang "Veritate"?
Ito ay ang Katotohanan. Ang Katotohanan ay 'di gawa-gawa lamang. Ito ay natatagpuan at natatanggap. Halimbawa, alam natin na ang isang lapis ay hindi isang prutas. Maaring pilitin natin ang sarili natin at sabihin na ang lapis ay isang prutas ngunit 'di nagbabago ang katotohanan na ang lapis ay 'di isang prutas.
May tinatawag tayo sa nangyayari ngayon na "relativization of truth" na isang maling paniniwala na ang 'katotohanan' para sa isang tao ay maaring hindi katotohanan para sa ibang tao. Ang maling paniniwala na ito ay nagsasabi na ang 'katotohanan' ay nababatay lamang sa kung ano ang sa personal nating pananaw na totoo. Mayroon tayong madalas na sinasabi na "Kanya Kanyang paniniwala lang yan'" Alam natin na ito ay mali dahil mayroon talagang katotohanan. Ang Katotohanan mismo ay nagkatawang-tao at si Hesu-Cristo, ang Diyos na naging tao ang Katotohanan. Alam din natin na ang Katotohanan ay 'di nagbabago.
Paano natin nalalaman ang katotohanan tungkol sa ating mga sarili? Maari ba nating makilala ang katotohanan? Ang Diyos ay mabuti at makapangyarihan. Sa kabutihan niyang ito, binigyan Niya tayo ng kakayahan upang mahanap at malaman ang katotohanan. Nangangahulugan na ang ating pagnanasa upang hanapin ang katotohanan ay bokasyon ng bawat tao na itinanim ng Diyos sa loob ng ating mga sarili.
Saan natin makikita ang katotohanan? Nahahanap natin ang katotohanan sa batas ng kalikasan o "Natural Law" na siyang likas na sistema ng mga bagay. Unti-unti nating nakikita ang plano ng Diyos para sa sangnilikha at para sa mga tao. Higit sa lahat, nakikita natin ang katotohanan sa pagtingin natin kay Kristo kung saan ang paghahanap natin sa pag-ibig at katotohanan ay pinadadalisay at pinapalaya niya sa kabila ng ating mga kahinaan tulad ng paghina ng ating mga isip at mahinang kalooban na mga bunga ng Orihinal na Kasalanan. Ibinunyag ni Hesus ng buo kung ano ang pag-ibig at ang tunay na plano na inihanda ng Diyos para sa atin.
Ngayong alam na natin kung saan mahahanap ang katotohanan ng tungkol sa tao, sa pamamagitan ng katotohanang ito, nagkakaroon tayo ng pagkakataon na tunay na mahalin ang kapwa upang makatulong sa kanilang paglago at upang makamtan natin ang hustisya at ang kapayapaan. Ang ganitong uri ng pag-ibig ay lumalagpas pa kahit sa mga pagkukulang sa kultura o nakaraan ng tao. Halimbawa, alam ng kahit anong bansa na ang pumatay, ang magnakaw at mangalunya ay mali kahit anupaman ang kultura at relihiyon ng mga tao. Kung mahal natin ang tao ng tunay, kailangan natin silang mahalin sa pamamagitan ng katotohanan. Hindi ito madali kung minsan at kung minsan ito pa nga ay sanhi ng pagtatakwil at pag-iwan sa tao lalo na kung sinasabihan natin ang iba na mali ang kanilang ginagawa. Ang pinaka ehemplo ng prinsipyo ng Caritas in Veritate ay si Hesu-Cristo na siyang nagpakita ng ganitong paraan sa Kaniyang buhay sa lupa at, higit sa lahat, sa Kaniyang pagkamatay ay muling-pagkabuhay.Kahit ang Diyos na nagkatawang-tao ay nakaranas na maitakwil at maiwanan. Kay Kristo, nakikita natin ang mukha ng Pagmamahal sa loob ng Katotohanan, na siya ding pagtawag sa atin na mahalin ang ating mga kapatid sa katotohanan ng Kaniyang plano. Si Hesus mismo ang Katotohanan. Minsan, nagmamahal tayo batay sa ating mga maling akala at batay sa ating mga nararamdaman na 'di katiyakan ng tunay na pag-ibig. Ang pagkakamali na ito ay minsang nagdadala sa atin na gawin ang laban sa pag-ibig.
Ang Caritas in Veritate ay ang prinsipyo kung saan umiinog ang Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya. Kung wala ang pagtitiwala at pag-ibig sa kung ano ang katotohanan, walang konsiyensya ang lipunan at walang pag-ako responsibilidad na siyang nagdadala ng peligro. Ang bunga nito ay ang mga pagkilos sa lipunan ay para lamang sa mga pansariling interes.
Hustisya at Kabutihan ng Lahat
Bumanggit si Papa Benito ng dalawang batayan para sa moral ng pagkilos upang malaman natin kung ito ay naayon sa prinsipyo ng Caritas in Veritate. Ang mga batayan na ito ang ang Hustisya at ang Kabutihan ng Lahat
Ano ang Hustisya? Ang Hustisya ay nagpapagalaw sa atin upang ibigay sa ibang tao ang kung ano ang para sa kanila, ang dapat sa kanila dahil sa kung sino sila at dahil sa mga nagawa nila. Ang Pag-ibig ay may Hustisya. Sa katunayan, masasabi natin na ang pinakamaliit na sukat ng Pag-ibig ay ang Hustiya.
Ang Pag-ibig ay lumalagpas pa nga sa hinihingi ng Hustisya. Halimbawa, sa pamamagitan ng Hustisya, ang ating mundo ay nagsusulong ng relasyong may karapatan at mga katungkulan. Tinitiyak nito na ang lahat ay tumutupad sa kanilang mga obligasyon. Sa Pag-ibig naman, dahil nakapaloob dito ang Hustisya, hinihingi nitong gawin ang mga kaparehong bagay ng may hustisya, ngunit dahil lumalagpas pa ang Pag-ibig sa Hustiya, isinusulong din nito ang relasyon ng pagbibigayan, awa at pagkaka-isa
Ang ika-2 batayan ay ang Kabutihan ng Lahat o “common good”. Ano ang Kabutihan ng Lahat? Ang magmahal ay ang paglalayon at pagkilos para maibigay ang mabuti para sa iba. Ang Kabutihan ng Lahat ay ang ikabubuti nating lahat, ang mabuti para sa lipunan.
Ang dalawang batayan na ito, Hustisya at Kabutihan ng Lahat ang gagabay sa atin upang masiguro ang paggalaw nang may Caritas in Veritate.
Populorum Progressio
Pinapaalala sa atin ni Papa Paulo VI ang dalawang mahalagang katotohanan.
1) Isinusulong ng Iglesiya ang kaularan ng buong pagkatao o “Integral Human development”
2) Ang “Integral Human development” ay ang kaunlaran ng buong tao kasama ng personal, sosyal, politikal, ekonomiko, and espiritwal.
Sa 2 batayan na ito, titignan natin ang mga puntos sa Populorom Progressio na tinalakay ni Papa Benito XVI. Hahatiin natin ang mga punto sa apat.
1) Tulad na ang paghanap ng tao sa katotohanan ay isang bokasyon, ang kaunlaran ng tao ay isa ring bokasyon. Ang bokasyon na ito ay nagmumula sa ating relasyon sa Diyos at nagiging ganap din sa relasyong iyon. Tayo ay tinatawag sa sariling kaunlaran gamit ng ating kalayaan. Hindi sapat ang buong pagsalalay natin sa mga sistema o institusyon na gawa ng tao. Halimbawa, hindi nagbibigay katiyakan ang pagkakaroon ng demokratikong pamahalaan upang ang bawat mamamayan ay makibahagi pagpapaunlad ng bayan. Tulad na lang sa ating bansang Pilipinas kung saan ay naibalik natin ang demokratikong pamahalaan. Nagdiwang ang mga mamayang Pilipino dahil nabawi natin ang ating kalayaan. Ngunit kung titignan natin ang kasalukuyang sitwasyon nitong mga nagdaang taon, tinatapakan pa din ng mga namumuno ang kalayaan ng mga mamamayan. Nagkukulang ang mga mamayan ng pagkukusang-loob upang makibahagi sa pambansang kaunlaran. Kinakailangan nating ipaalala sa ating mga sarili na dapat tayong makibahagi sa kaunlaran na ito. Kailangan ang aktibo at kusang pagkilos upang tumugon sa tawag ng Diyos para sa ating pagsulong
Kailangan natin ang Ebanghelyo upang bumuo ng lipunan na malaya at may hustisya. Isang lipunan na gumagalaw ng dahil sa pag-ibig. Pinakita sa atin ni Hesus kung sino tayo bilang mga tao at pinapa-alala sa atin kung sino tayo bago nahulog ang ating mga magulang sa orihinal na kasalanan. Ito ating bokasyon: ang maging katulad ni Kristo, ang buuin si Kristo sa ating mga sarili. Mayroon tayong natural na pagka-uhaw na tanging sobrenatural lamang ang makakapawi. Ang sobrenatural na ito ay ang Diyos. Alam natin ang kilalang kasabihan ni San Agustin na "ang aking espiritu ay hindi matatahimik hanggang makapanahan ito sa Diyos ".
Ang kawalan ng Diyos sa ating buhay ay nagiging sanhi ng kakulangan sa kaunlaran. Ito ay dahil sa: 1) kakulangan ng kusang-loob para sa pag-unlad dahil sa kakulangan ng pagkaka-isa na atin lamang nakakamit kung nakikita natin ang Diyos bilang Ama nating lahat. 2) kakulangan ng motibasyon para sa pag-iisip. Dahil ito sa kawalan ng direksyon ng kalooban. Sa puntong ganito, ang rason ng tao ay nagsasara para lang sa kanyang sarili sa halip ng pagiging bukas sa Diyos.
2) Sa pamamagitan ng Rason o Reason, nakikita natin na ang lahat ng tao ay magkakapantay ngunit hindi sapat ang rason upang makita na magkakapatid ang lahat ng tao. Hindi ito makapagbibigay ng relasyon bilang pamilya. Nagkakaroon lamang ng ganitong relasyon kung nakikita natin ang katotohanan na Ama natin ang Diyos.
Ang sistema ng Globalisasyon ay hindi mismong masama o mabuti. Ito ay nakasalalay sa kung papaano ito gagamitin ng mga tao. Sa globalisasyon, nakikita natin ang ating mga kapwa ngunit hindi nito itinataguyod ang pagiging magkakapatid ng lahat ng mga tao. Kailangan natin ang kapangyarihan at pagsasabuhay ng Ebanghelyo upang magkaroon ng pagka-kapatiran. Kung nakikita natin na ang lahat ng tao ay magkakapatid, ang lahat ay nararapat na magkaroon ng pantay na pakikibahagi sa kalakalan. Nagbigay ng halimbawa si Papa Benito XVI ng patotoo na nahihirapan ang mga tao na makita ang kapatiran ng lahat ng tao: ang mataas na taripa na ipinapataw ng mga mauunlad ng mga bansa ay nakakapag-pabigat sa mga mahihirap na mga bansa upang makapasok sa merkado ng mga mauunlad na bansa.
Kung gagabayab natin ang sistema ng globalisasyon, magbibigay ito ng pagkakataon sa malawakang pagbabahagi ng mga yaman sa buong mundo. Kung hindi naman ito gagabayan, ito ay magdudulot ng paglala ng kahirapan, 'di pagkakapantay-pantay at maaring maging mitsa ng krisis sa buong mundo. Nakikita natin na ang globalisasyon ay maaring makapag-bigay ng makataong layunin para sa pagkaka-isa.
Hindi laban ang Pag-ibig sa Kaalaman o Rason, bagkus, ang Pag-ibig pa nga ay nanghihingi , naghihikayat at nagbibigay buhay sa Kaalaman. Ang Kaalaman ay hindi lamang pagkilos ng isip. Ang Kaalaman ay nagiging Karunungan o “Wisdom” kung ito ay ginagamit nang naayon sa kalooban ng Diyos. Ang Pag-ibig ang nagbibigkis sa lahat ng Kaalaman.
Regalo ng Diyos para sa ating ang “Caritas in Veritate” o “Pag-ibig sa loob ng Katotohanan”. Ang lahat ng buhay ay regalo sa atin ng Diyos na nagbibigay sa atin ng kakayahan upang tumugon sa Kanya. Tayo ay nilikha upang maging regalo o handog, kaya ang kaunlarang pang-ekonomiya, panglipunan, pampulitika ay marapat na nagtataglay ng prinsipyo ng pagiging handog o “principle of gratuitousness”. “Ang prinsipyo na ito ay ang natural at mapag-bigay tugon ng tao nang dahil sa pagtanggap niya ng mga handog.
Ang pinakamalalang uri ng kahirapan na nararanasan ng tao ay ang pag-iisa. Sinabi ni Fr. Stuart ng EWTN na matatagpuan natin ang pinakamhirap sa mga mahihirap sa mga Care Homes, ang mga lolo at lola na hindi nabibisita ng kanilang mga kamag-anak o pamilya. Kung titignan natin ang iba pang uri ng kahirapan kabilang na ang materyal na kahirapan, makikita natin na ito ay bunga ng pag-iisa o pag-iwan, mga bunga ng 'di pagtanggap ng pagmamahal o kahirapan na magmahal. Ang kahirapan din ay bunga ng pagtanggi sa pagmamahal ng Diyos, ang pagsasara ng sarili, at pagtingin sa ating mga sarili na hindi nangangailangan ng ibang tao o sa pamamagitan ng pagmamaliit sa sarili. Ang pagsulong ng sangkatauhan ay nakasalalay, higit sa lahat, sa pagkilala na ang lahat ng tao miyembro ng iisang pamilya.
Bilang mga espiritwal na nilalang din, ang tao ay ginawa para sa relasyon sa kapwa-tao at sa Diyos. Ito ang dahilan kung bakit hindi tayo makakapamuhay mag-isa. Sa pang-unawa sa planong ito ng Diyos para sa tao, nakikita natin na ang mga pamayanan ay hindi lumulunod sa tao upang maglaho ang kung sino sila bilang indibidwal. Ang pamayanan ay dapat maging tulad ng pamilya na nagpapahalaga sa kung sino ang bawat tao.
3) Kung wala ang perspektibo ng 'walang hanggang buhay', nakikita lamang natin ang kaunlaran bilang isang pag-iipon ng kayamanan. Ito ay nagdudulot ng kawalan ng tiwala at motibasyon para sa mas mahahalagang layunin. Ito rin ang dahilan ng mga di-makatarungang gawain at pagkilos lamang para sa kanilang sariling ikabubuti. Hindi rin naniniwala ang ibang mga tao sa Impyerno, na may kabilang buhay pagkatapos ng buhay sa mundo. Dapat ipaalala sa mga tao ang katotohanan na tatanggapin natin ang gantimpala at mga parusa nang naayon sa mga nagawa natin at mga hindi nagawa sa mundong ito.
4) Ang tao ang dapat na maging sentro ng lahat ng aktibidad ng ekonomiya. Ang lahat ng desisyong pang-ekonomiya ay nakaka-apekto sa tao. Kung minsan, ang mga mahihirap ay nakikita lamang bilang isang problemang kailangang lutasin at nakakalimutan natin na sila ay mga tao na dapat mahalin. Ang tao ang pangunahing kapital na dapat protektahan at pangalagaan. Ang tao ay ang pinagmumulan, ang pinakasentro at pakay ng lahat ng buhay pang-ekonomiya at panlipunan. Sa oras na ang materyal na tubo ang nagiging pinaka-layunin, ito ay hahantong sa pagkasira ng yaman at ng kahirapan.
Mariing pinagtitibay ng Iglesiya ang kaugnayan ng “life ethics” at ng “social ethics” nang may paninidigan na ang lipunan ay may mahinang pundasyon kung ito, sa isang banda, ay nagsusulong ng dignidad ng tao, hustisya at kapayapaan, at sa isang banda naman ay humahaya at nagwawalang bahala sa maraming kaparaanan kung saan binabali-wala at pinapababa ang halaga ng buhay ng tao.
Kailangan ng kaunlaran ang respeto sa buhay. Ang pagpapalaganap ng “demographic control”, “abortion”, “sterilization” at “euthanasia” ay hindi nagsusulong ng pag-unlad ng tao. Pinapakalat nito ang “anti-birth mentality” at pinapalabas ang mga ito na tila 'progreso ng kultura'. Ang mga mayayamang bansa ay dapat na maging bukas sa buhay na tanging makakapagbukas sa kanila sa mga mahihirap at makakatulong sa paglaban sa mga makarasariling kagustuhan.
Ano ba ang Technocratic Technology? Ang Teknolohiya ay nagbibigay kakayahan sa atin upang mapangasiwaan ang mga bagay. Ito ay ang ating pagsagot sa utos ng Diyos na linangin at pangalagaan ang lupa (Gen 2:15) na Kanyang ipinagkatiwala sa atin. Dapat makita ang mapanlikhang pagmamahal ng Diyos sa Teknolohiya. Ito ay dapat na mapangalagaan ng mga matutuwid na tao na nagmamalasakit para sa kabutihan ng lahat.
May malaking peligro kung ilalagay natin ang buong pagtitiwala sa Teknolohiya lamang para sa pagpapaunlad ng tao. Ito ay mapeligro dahil mawawalan amg Teknolohiya ng direksyon. Mali din na ituring ang Teknolohiya bilang kalaban ng tao dahil ito ay nagpapakita ng kawalang-tiwala ng tao sa Diyos at sa kakayahan ng tao na makontrol ang kaunlaran.
Ang ilan sa mga halimbawa ng Teknolohiya na walang gabay ng tamang rason ay ang “invitro fertization”, “embryo stem cell research”, ang paggawa ng mga “clones”, “eugenic programming of births”. Ang isa pang halimbawa, kung minsan ay nakikita lang natin ang mga problema at emosyon ng buhay sa purong psychological na aspeto at nagtutuon lamang ng pansin sa mga kemikal reaksyon ng ating utak. Ang mga ito ay may mga siyentipikong basehan ngunit hindi dapat limitahan ang solusyon sa ganitong aspeto ng tao.
Ang paglaki ng populasyon ng tao ay hindi ang pangunahing problema ng kaunlaran ngunit dapat din nating tandaan ang responsableng pag-aanak. Nasu-solusyonan ng mga mahihirap na bansa ang kahirapan hindi dahil sa pagbabawas ng populasyon kung hindi sa paggamit sa enerhiya at ng pagkamalikhain ng kanilang mga mamamayan. Samantala, ang ilan sa mga mga mayayaman sosyodad ay humaharap sa hamon ng pagbaba ng bilang ng mga tao at pagtanda ng populasyon na nakakaapekto sa kanilang ekonomiya.
Kailangan ng ekonomiya ang “ethics” o mga prinsipyo upang malaman ang tama at mali, “ethics” na naka-sentro sa tao. Makakatulong ang Doktrinang Panglipunan ng Iglesiya dito dahil ito ay nakabase sa pagkakalikha ng tao sa imahen ng Diyos (Gen 1:27) at sa kahalagahan ng “Natural moral norms”.
Ang kalikasan ay handog ng Diyos para sa mga tao. May responsibilidad ang tao sa paggamit nito para sa mga mahihirap, para sa mga susunod na saling-lahi at sa buong sangkatauhan. Ang bawat pagsira sa pagkaka-isa at pagka-kaibigan ng tao ay nakakasama sa kalikasan. Gayun din naman na ang pagsira sa kalikasan ay nakaka-apekto sa relasyon ng lipunan. Ang 'di paglinang sa mga lupa at kawalan ng pangangalaga ng mga agrikultural na lugar ay resulta ng kahirapan at kakulangan ng kaunlaran ng mga nakitira roon. Kapag nabigyan ng tulong pang-ekonomiya at kultural na pag-unlad ang mga tao, napapangalagaan nila ang kalikasan. Ang isa pang halimbawa na ang kabutihan ng tao ay kaugnay ng kabutihan ng kalikasan, ang mga natural na yaman ay nasisira ng mga digmaan. Ang kapayapaan sa loob at labas ng pamayanan ay nagbibigay ng proteksyon sa kalikasan. Ang mapayapang kasunduan sa paggamit ng kalikasan ay nagbibigay proteksyon dito at sa kabutihan ng pamayanan. Ang katungkulan natin sa kalikasan ay kaugnay ng katungkulan natin sa tao.
http://recordings.talkshoe.com/TC-10458/TS-417672.mp3
Konklusyon
Kung wala ang Diyos, hindi malalaman ng tao kung saan siya pupunta at hindi niya malalaman kung sino talaga siya.
Marami tayong mga hamon at kahirapan ngayon ngunit patuloy tayong nakakakuha ng lakas sa ating pananampalataya at sa sinabi ng Panginoong Hesu-Cristo na nagturo na:: “Wala kayong magagawa nang hiwalay sa akin” (Jn 15:5) ”Ako ay kasama ninyo palagi hanggang sa wakas ng panahon” (Mt 28:20).
Hindi natin makakamit ang tunay na makataong paglago kung nakasalalay lang tayo sa ating mga sarili. Tanging sa pag-alam natin sa ating mga bokasyon, bilang mga indibidwal at bilang komunidad, upang maging bahagi tayo ng pamilya ng Diyos natin makikita ang tamang direksyon at lakas para sa kabutihan ng tao.
Ang pagiging bukas sa Diyos ay nagbubukas sa atin sa ating mga kapatid . Sa pagbubukas na ito, nakikita natin ang ating buhay bilang masayang tungkulin na gagawin sa pamamagitan ng espiritu ng pagkakaisa.
Kung tatanggihan o kakalimutan natin ang Diyos, ihinihinto natin ang ating pagsulong at lumilikha tayo ng ma sistema na nakakasama sa tao. Nagbibigay sa atin ng pag-asa ang makita ang pagmamahal ng Diyos. Ito rin ay nagbibigay lakas sa atin upang magsikap para sa katarungan at sa kaunlaran ng mga tao. Binigyan tayo ng Diyos ng lakas upang lumaban at magdusa nang dahil sa pag-ibig sa kabutihan ng lahat dahil ang Diyos ang ating Lahat, ang ating Pag-asa
Kailangan ng pag-unlad ang mga Kristiano na may relasyon ng pag-ibig sa Diyos. Kasama ang esperitwal na buhay sa pag-unlad
